شماره 52: رواندرمانی مراجع محور

…نمی‌تواند مخالفت بیمار را بپذیرد، من نمی‌تونم بپذیرم.. این همش داره با من مخالفت می‌کنه. تو نظام accepting خواهیم دید، مخالفت طرف مقابل یکی از مهمترین قضایاست. Resistance که میلر” خیلی به اون اشاره میکنه تو motivational interview که هنر درمانگر اینه که با مقاومت بیمار سرشاخ نشه. طرف میاد میگه من تست نمیدم… دارو هاتون رو نمی‌خورم… من جلسه نمیام…من مواد می‌زنم.. من حاضر نیستم این تکالیفی که میگی انجام بدم… و اونجا شما برافروخته بشید و واکنش نشون بدید. من کارم این نیست.. من قرار نیست که تو رو بشکنم و مخالفت باشم… راجرز” پیشتر رفته و نهایی می‌سازد، اینجا تیر نهایی رو میزنه… اصل قضیه رو لخت و عور و بسیار با جرات و زیبا مطرح می‌کنه، چیزی که تو نظام‌های دیگر رواندرمانی بهش خرده می‌گیرند. مثلا تو CBT شما نیاز نیست این اصل رو داشته باشید. برای همینه یه عده‌ای ریزش می‌کنند، یه عده‌ای ازش دور میشن،میگن اوو… رواندرمانی خیلی سخت شد. ولی در عین حال جذاب شد و اونم اینه که فردی که به بلوغ روانی یعنی maturity رسیده است می‌تواند رابطه درمانی با مراجع برقرار سازد. یعنی اگر شما آدم immaturity هستید. Immaturity یعنی چی ؟ یعنی راجب همه‌ ی مردم قضاوت می‌کنیم… Controlling… وقتی باهات مخالفت میشن برافروخته میشی، با خودت صادق نیستی، احساسات خودت رو قبول نداری، خودت هنوز تو انکاری، خودت هنوز داری از مکانیزم‌های دفاعی استفاده می‌کنی، هنوز تابلویی که از خودت داری رو سعی داری به دیگران تحمیل کنی، تو نمی‌تونی این نوع درمانگر باشی. هرقدر بلوغ روانی درمانگر بیشتر، رشد مراجعه در رابطه‌ی درمانی زیادتر خواهد بود. به عبارت دیگه حرف نهایی رو در نظام رواندرمانی کارل راجرز ” تکنیک نمی‌زنه.. بلوغ درمانگر میزنه و این بسیار حرف بزرگیه ولی خیلیا رو از رواندرمانی محروم خواهد کرد. متاسفانه باید بگم عذر میخوام، خیلی از همکاران خودمون، شاید خود منم باشم ، اونقدر maturity نیستیم. آیا ما accepting ؟ آیا ما دیگران رو می‌فهمیم ؟ آیا ما دور از پیش داوری و قضاوت راجع به دیگران هستیم؟ آیا ما یه جورایی با خودمون در تماس مستقیمیم و خودمون رو understand و accept میکنیم نقایص خودمون رو؟ اگر می‌کنیم اون موقع می‌تونیم یک درمانگر راجرزی باشیم.. در غیر این صورت وقتی خودمون تو defence mechanism می‌تونیم به دیگران کمک کنیم. یک انتقاد جدی به این شد، پس تا حالا چند تا ادعای گنده کرد، یکی اینکه بود تکنیک خیلی مهم نیست، therapeutic relationship رابطه ی درمانیست که درمان می‌کنه. دوم اینه که درمانگر جهت‌دار نیست، خیلی جالبه یعنی اصلا شما یه احساس خیلی قداست میکنی، یعنی برای من کاملا جهان برابره و سوم باید maturity باشیم، یعنی یک حالت بلوغ روانی داشته باشیم. بعضیا یه اعتراضی بهش کردن گفتن تو داری یه قداستی به درمانگر میدی، یک مقام فوق بشری داری بهش میدی، یک نوع جایگاه شبیه انبیا و اولیا داری بهش میدی، انسانی که مجحوره، انسانی که قضاوت نمی‌کنه، انسانی که پیش‌داوری نداره ، انسانی که خودش را تمام، دربست، نفس خودش رو قبول داره و به دیگران از دیدگاه، از دیدگاه دیگران به حالت قضاوتی و سرزنش آمیز نداره. چطور می‌تونیم به اون مرحله برسیم ؟ خب میگه هر چقدر به اون نزدیکتر باشی رواندرمانی من موفق تره.. حالا در DVD بعدی خواهیم دید که ویلیام ویلر” میاد یه مقدار اینا رو تعدیل میکنه.. چون اگه قرار باشه شما خودت به این مرحله رسیده باشی، کلی وقت میبره.. و تازه همه ی درمانگران به این به مرحله نمی‌رسند. میاد یه سری بازاریش می‌کنه، یه سری تکنیک میذاره. که حالا اگه انقدر هم خودت مجحور نیستی، عب نداره … ولی لااقل در نما این کارا رو بکن که رابطه‌ی درمانی تقویت بشه. پس اینجای راه هم متوجه میشیم که نظام راجرز، نظامیست اصیل تر، صادق تر و در عین حال ایده‌آلیستی تر، رویاییه، یک نوع آرمان‌گرایه و خواهیم دید که راجرز” از این بابت نتونست خیلیا رو آموزش بده. خیلی استانداردهاش سختگیرانه بود. در صورتی که نسل بعد از اون، که مصاحبه‌ی انگیزشی شد یه مقدار پذیرنده ترن، بازاری ترن و کلامی ترن. یعنی نیازی نیست که خودت انقدر مجحور باشی تا بتونی OMI یا motivational interview کار کنی. شرایط یک رواندرمانی مراجع محور اینهاست.. اینا اصول شش‌گانه‌ی راجرز” یعنی راجرز میگه اگه این شیش تا محقق بشه روان‌درمانی مراجع محور محقق میشه.. که ما راجب رابطه صحبت کردیم، یعنی relationship منتها این خودش یک ساعت بحث داره. پس اجازه بدید یک توقف کنیم، یک break .ساعت بعد بیایم شرایط رواندرمانی مراجع محور رو دنبال کنیم. این مطالبی رو که خدمتتون گفتم شاید بد نباشه یه ذره تو ذهنتون مرور کنید. یه review اجمالی بکنید و حتی یه وقفه بندازید، چون ممکنه قاطی بشه، یه وقتایی یکی دو ساعته بندازید بعد ادامه مطلب رو گوش بدیم که از نظر راجرز” رابطه‌ی درست ، که اساس درمانه.. گفتیم شرط لازم و کافی برای درمانه، باید چه ویژگی‌هایی داشته باشه؟ ادامه دارد..